Choroba Parkinsona jest schorzeniem neurodegeneracyjnym, które postępuje powoli, często rozwijając się niezauważenie przez lata. Wczesne wykrycie i rozpoczęcie leczenia mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów.
Wczesne rozpoznanie choroby – wczesne leczenie
Rozpoznanie choroby Parkinsona we wczesnym stadium jest bardzo ważne dla skuteczności leczenia i utrzymania dobrej jakości życia. Wczesne objawy, często mylone z normalnym zmęczeniem lub innymi schorzeniami, mogą być subtelne i łatwo przeoczone. Do wczesnych symptomów należą zaburzenia węchu, zaparcia, obniżenie samopoczucia, depresja, oraz problemy ze snem, takie jak trudności z zasypianiem i przerywany sen.
Ważne jest, aby przy pierwszych niepokojących sygnałach, nawet jeśli wydają się błahe, skonsultować się ze specjalistą.
Typowe pierwsze objawy choroby Parkinsona
Drżenie spoczynkowe
Charakterystyczne jest drżenie rąk, palców, a czasem podbródka, najbardziej widoczne w stanie spoczynku. Drżenie to często zmniejsza się podczas snu lub aktywności fizycznej.
Gwałtowne ruchy podczas snu
Osoby z Parkinsonem mogą wykonywać niekontrolowane i gwałtowne ruchy w trakcie snu, często związane z żywymi marzeniami sennymi. Może to prowadzić do upadków z łóżka lub innych urazów. Taki rodzaj zaburzeń snu, znany jako parasomnia snu REM, może być nie tylko niebezpieczny, ale również zakłócać zdrowy sen zarówno pacjenta, jak i partnera.
Zmniejszenie pisma (mikrografia)
Pismo staje się mniejsze, stłoczone, a litery mogą zmniejszać się podczas pisania. Jest to jedno z wczesnych sygnałów choroby. Mikrografia może sprawić, że pisanie staje się męczące i czasochłonne, a czytanie własnego pisma – trudne.
Zaburzenia / utrata węchu
Utrata lub pogorszenie węchu, szczególnie w odniesieniu do konkretnych zapachów. Zaburzenia węchu mogą pojawić się wiele lat przed innymi objawami Parkinsona. Brak węchu może wpływać na apetyt i jakość życia, ponieważ łączy się z doświadczaniem smaku.
Zaparcia
Zaparcia są częstym, lecz często ignorowanym objawem wczesnym Parkinsona. Spowolnienie perystaltyki jelit może być znaczące i pojawiać się lata przed innymi symptomami. Zaparcia mogą być mylące, szczególnie przy zdrowym odżywianiu, ale ich regularność i nasilenie mogą wskazywać na rozwijający się parkinsonizm.
Sztywność ruchów
Uczucie sztywności ciała, zwłaszcza w nogach i rękach, jest typowe dla Parkinsona. Sztywność może czasami ustępować podczas ruchu, ale powracać w spoczynku. Pacjenci mogą zauważyć usztywnienie określonych partii ciała, takich jak biodra czy ramiona, oraz problemy z rozpoczęciem ruchu.
Zaburzenia psychiczne
Zaburzenia depresyjne i lękowe są częstsze u osób z Parkinsonem. Wynikają one z zaburzeń w wydzielaniu neurotransmiterów, co prowadzi do chemicznej nierównowagi w mózgu. Takie symptomy mogą pojawiać się nawet na 10 lat przed postawieniem diagnozy.
Zmiana głosu
Osoby z Parkinsonem mogą doświadczać zmian w głosie, który staje się cichy, zachrypnięty lub zdyszany. Zmiany te często sprawiają, że osoba czuje, że inni mają trudności z jej zrozumieniem.
Maskowatość twarzy
Ten objaw, znany również jako amimia, to zubożenie mimiki twarzy lub jej całkowity zanik, związany z nadmierną sztywnością mięśni twarzy. Twarz pacjenta może wydawać się niezmieniona, podobna do twarzy pokerzysty, co jest jednym z symptomów akinezji.
Zawroty głowy
Częste zawroty głowy, szczególnie przy wstawaniu, mogą być wczesnym objawem Parkinsona. Mogą one wynikać z niskiego ciśnienia krwi lub być sygnałem rozwoju chorób neurodegeneracyjnych. Warto skonsultować ten objaw z lekarzem.
Pochylona sylwetka
Charakterystyczne dla Parkinsona jest pochylenie sylwetki do przodu podczas stania i chodzenia. Taka postawa może prowadzić do niestabilności i zwiększać ryzyko upadków.